Bademcik ve Geniz Eti Ameliyatı

Bademcikler, boğazınızın arka kısmının her iki tarafında bulunan iki lenf düğümüdür. Savunma mekanizması olarak işlev görürler ve vücudunuza ağızdan girebilecek enfeksiyonlardan önlemeye yardımcı olurlar. Bademcikler enfekte olduğu duruma bademcik iltihabı (tonsillit)  denir.

Tonsillit her yaşta ortaya çıkabilir ve yaygın bir çocukluk hastalığıdır. En sık okul öncesi yaştaki çocuklarda ve gençlerde teşhis edilir. Belirtiler arasında boğaz ağrısı, şişmiş bademcikler ve ateş bulunur.

Bu durum bulaşıcıdır, virüsler ve bakteriler neden olabilir. Özellikle ‘beta mikrobu’ olarak bilinen Streptokok bakterisinin neden olduğu bademcik iltihabı, tedavi edilmezse hayati komplikasyonlara neden olabilir.

Bademcik iltihabı teşhis etmek kolaydır. Semptomlar genellikle 7 ila 10 gün içinde geçer. 

Bademcik iltihabının olası semptomları şunları içerir:

• Çok şiddetli boğaz ağrısı
• Yutma sırasında zorluk veya ağrı
• Ses tonunda değişme (Hot potato voice)
• Ağız kokusu
• Ateş
• Titreme
• Kulak ağrıları
• Karın ağrıları
• Baş ağrıları
• Boyun tutulması
• Şişmiş lenf düğümlerinden çene ve boyun hassasiyeti
• Kırmızı ve şişmiş bademcikler
• Beyaz veya sarı lekeleri olan bademcikler
• Çok küçük çocuklarda, artan sinirlilik, iştahsızlık veya aşırı salya akması görülebilir.

Tonsillit çocuklarda oldukça derecede yaygındır. Aslında, hemen hemen her çocuk muhtemelen en az bir kez bademcik iltihabı yaşar.

Semptomlar yaklaşık 10 gün veya daha az sürerse, akut tonsillit olarak kabul edilir. Semptomlar daha uzun sürerse veya bademcik iltihabı yıl içinde birkaç kez tekrarlarsa, kronik veya tekrarlayan bademcik iltihabı olabilir.

Akut bademcik iltihabı evde tedavilerle muhtemelen iyileşir, ancak bazı durumlarda antibiyotikler gibi diğer tedaviler gerekebilir.

Kronik bademcik iltihabı belirtileri akuta göre daha uzun sürer.

Olası semptomlar;

• Boğaz ağrısı
• Ağız kokusu
• Boyunda hassas lenf düğümleri

Kronik bademcik iltihabı, aynı zamanda tonsil taşlarına neden olabilir. Bunlar kendi başlarına düşebilir veya bir doktor tarafından çıkarılması gerekebilir.Kronik tonsillitiniz varsa doktorunuz bademciklerinizi cerrahi olarak çıkarmak için bademcik ameliyat önerebilir.

Kronik bademcik iltihabında olduğu gibi, tekrarlayan bademcik iltihabı için standart bir tedavi bademcik ameliyatıdır. Tekrarlayan bademcik iltihabı genellikle şu şekilde tanımlanır:

• Boğaz ağrısı veya bademcik iltihabı 1 yılda en az 7 kez ve daha fazla
• Önceki 2 yılın her birinde en az 5 kez tekrar
• Önceki 3 yılın her birinde en az 3 kez tekrar

Yapılan bir araştırmaya göre kronik ve tekrarlayan bademcik iltihabına bademcik kıvrımlarındaki biyofilmlerin neden olabileceğini düşündürmektedir. Biyofilmler, tekrarlanan enfeksiyonlara neden olabilecek antibiyotik direncinin arttığı mikroorganizma topluluklarıdır.

Genetik ayrıca tekrarlayan bademcik iltihabı için bir neden olabilir.

Hafif bir tonsillit vakası mutlaka tedavi gerektirmez, özellikle soğuk algınlığı gibi bir virüs buna neden oluyorsa.

Daha şiddetli tonsillit vakaları için ilaç tedavisi veya bademcik ameliyatı olabilmektedir.

Bademcik iltihabı nedeniyle yeme içme düzeni bozulur ,bu sebeple damardan  intravenöz sıvı serumlara ihtiyaç duyulabilir. Boğaz ağrısını hafifletmek için ağrı kesici ilaçlar da boğaz iyileşirken yardımcı olabilir.

Bademcikleri çıkarmak için yapılan ameliyatlara tonsillektomi denir. Genellikle sadece kronik veya tekrarlayan bademcik iltihabı yaşayan kişiler için uygulanır.

Bir önceki yıl en az 5 ila 7 kez bademcik iltihabı şikayetiniz olduysa, bademcik ameliyatı bunun tedavisine yardımcı olabilir. Ameliyat ayrıca bademcik iltihabından kaynaklanabilecek solunum problemlerini veya yutma problemini de giderebilir.

Ameliyatınız sonrasında bir gün gözetim altında kaldıktan sonra taburcu olursunuz, ancak tamamen iyileşme 1 ila 2 hafta arasında sürecektir.

Geniz eti, enfeksiyonun neden olduğu adenoidlerin iltihaplanmasıdır. Geniz etleri, vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olan lenfatik doku kitleleridir.Geniz etleri (adenoidler), burnun hemen arkasında farenks olarak da adlandırılan boğazda bulunur. Bademcikler ile birlikte, adenoidler bakteri ve virüslere karşı ilk savunma hattıdır.Lenfatik sistem sizi enfeksiyondan korumaya yardımcı olmak için birkaç rol üstlenir. Adenoidler lenfatik sistemin bir parçasıdır. Adenoidler, sağlığınızı tehdit eden olası enfeksiyonları yok etmeye yardımcı olan beyaz kan hücrelerini ve antikorları depolar. Adenoidler iltihaplanırsa, işlevlerini düzgün bir şekilde yerine getiremeyebilirler.

Geniz eti büyümesi ile ilişkili sıklıkla görülen belirtiler şunlardır:

• Özellikle çocuklarda uyku esnasında horlamaya ve apne dediğimiz nefes durmalarına neden olur. 
• Ağızdan nefes alma nedeniyle boğaz ağrısı olabilir. Boğazınız kuruyabilir.
• Ağzından nefes almak burnundan nefes almaktan daha rahat hale gelir.
• Sanki burnundan konuşuyormuşsun gibi ses çıkar
• Yeşil veya renksiz mukus üreten burun akıntısı gibi enfeksiyon belirtileri görülür.
• Ayrıca çocuklarda adenoid face denilen bozuk yüz yapısı gelişebilir.

Adenoidektomi olarak da adlandırılan geniz eti ameliyatı kulak burun boğaz pratiğinde sıklıkla uygulanan cerrahilerdendir.  Adenoidler, ağzın çatısında, burnun boğaza bağlandığı yumuşak damağın arkasında bulunan bezlerdir.

Adenoidler, enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olan antikorlar veya beyaz kan hücreleri üretir. Tipik olarak, adenoidler ergenlik döneminde küçülür ve yetişkinlikte kaybolabilir.

Geniz eti ameliyatı özellikle çocuklarda sıklıkla  bademcik  ameliyatı ile birlikte yapılabilmektedir. 

Ameliyat ağız içinden küretaj yöntemiyle yapılır, ayrıca bir kesi yapılmaz. Burun içinden de operasyon alanına endoskopi yardımıyla görüş sağlanır.  Operasyon süresi yaklaşık yarım saattir. Sadece geniz etine müdahale edilecekse aynı gün hastanın taburcu olması mümkündür. 

Bazen geniz eti orta kulak iltihabına da sebep olur, bu durumlarda aynı ameliyat seansında kulağa tüp uygulaması da yapılabilmektedir

Sık görülen boğaz enfeksiyonları ve allerji adenoidlerin büyümesine neden olabilir.  Adenoidlerde gereğinden fazla büyüme,  nefes almayı engelleyebilir ve orta kulağınızı burnunuzun arkasına bağlayan östaki tüplerini tıkayabilir

Geniz eti kaynaklı bu problemler ilaç tedavilerine yanıt vermez ise, doktorunuz tarafından geniz eti büyümesinin geçici bir enfeksiyon ya da alerjiye bağlı olmadığına karar verilirse ameliyat gerekli hale gelir.